Azərbaycan
Respublikasının ümumtəhsil məktəblərində informasiya və kommunikasiya
texnologiyalarından müasir tələblərə uyğun istifadə olunmasını təmin
etmək məqsədi ilə
QƏRARA ALIRAM:
1.
Azərbaycan Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və
kommunikasiya texnologiyaları ilə təminatı Proqramı (2005-2007-ci
illər) təsdiq edilsin (əlavə olunur).
2.
Müəyyən edilsin ki, Proqramın baş icraçısı və nəzərdə tutulan
tədbirlərin əlaqələndiricisi Azərbaycan Respublikasının Təhsil
Nazirliyidir.
3. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.
4. Bu Sərəncam dərc olunduğu gündən qüvvəyə minir.
İlham Əliyev
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, "21" avqust 2004-cü il
Azərbaycan Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və kommunikasiya texnologiyaları ilə təminatı proqramı
(2005-2007-ci illər)
1. Giriş
XX
əsrin son onilliyindən başlayaraq informasiya və kommunikasiya
texnologiyaları ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi, mədəni sahələri əhatə
etməklə cəmiyyətin inkişafına güclü təsir göstərən əsas amillərdən
birinə çevrilmişdir. Hazırda informasiya və kommunikasiya
texnologiyalarının tətbiqinin səviyyəsi hər bir ölkənin intellektual və
elmi potensialının, dövlət idarəçiliyində şəffaflığın və demokratiyanın
inkişafının, sosial-iqtisadi problemlərin həllinin, yoxsulluğun
azaldılmasının əsas göstəricilərindən hesab olunur. Qeyd etmək lazımdır
ki, gələcəkdə ölkələrin rəqabət aparmaq qabiliyyəti əsas etibarilə
onların informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından səmərəli
istifadə etməsindən asılı olacaqdır.
Son
illər Azərbaycan Respublikasında informasiya və kommunikasiya
texnologiyalarından istifadə sahəsində bir sıra ciddi addımlar atılmış
və bu istiqamət dövlət siyasətinin prioritetlərindən birinə
çevrilmişdir. Təsadüfi deyil ki, 1999-cu ildə qəbul edilmiş "Azərbaycan
Respublikasının təhsil sahəsində İslahat Proqramı”nda gənc nəslin
informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından istifadə vərdişlərinə
yiyələnməsi ən mühüm vəzifələrdən biri kimi qarşıya qoyulmuşdur.
Ötən
dövr ərzində Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi digər əlaqədar
təşkilatlarla birlikdə təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması
sahəsində müxtəlif layihələr və tədbirlər hazırlayıb həyata
keçirmişdir. Bunlar əsasən aşağıdakılardır:
- bütün təhsil pillələri üçün eksperimental proqramların hazırlanıb təsdiq edilməsi;
-
təhsilin idarə edilməsinin məlumat sisteminin, informasiya və
kommunikasiya texnologiyalarının ümumtəhsil məktəblərində tətbiqi üzrə
hazırlıq işlərinin gücləndirilməsi.
Son
illər təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması istiqamətində görülən
işlərə baxmayaraq, hələ də ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və
kommunikasiya texnologiyaları ilə təchizi, ixtisaslı pedaqoji kadrlarla
təminatı sahəsində öz həllini gözləyən ciddi problemlər mövcuddur.
Bunları aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar:
-
hazırda ümumtəhsil məktəblərində olan 9 minə qədər kompüter
avadanlığının böyük əksəriyyətinin fiziki və mənəvi cəhətdən
köhnəlməsi, çox hissəsinin istifadə üçün yararsız vəziyyətə düşməsi;
-
1669644 şagird kontingenti olan 4521 ümumtəhsil məktəblərində cəmi 1570
müasir tipli kompüter texnikasının mövcud olması nəticəsində hər 1063
şagirdə 1 ədəd kompüterin düşməsi;
- məktəblərdə təlim xarakterli proqram təminatının zəif olması;
-
ümumi təhsilin mövcud dövlət standartlarında "İnformatika və hesablama
texnikasının əsasları” fənninin tədrisinin yalnız X və XI siniflərdə
aparılması;
- məktəblərin İnternet şəbəkəsinə qoşulmasında vahid koordinasiya sisteminin olmaması;
-
uzun illərdən bəri ümumtəhsil məktəblərinin informasiya və
kommunikasiya texnologiyaları ilə təminatı üçün maliyyə vəsaitinin
çatmaması;
-
ümumtəhsil məktəbləri üçün informasiya və kommunikasiya texnologiyaları
sahəsində ixtisaslı pedaqoji, həmçinin köməkçi heyət (laborant)
kadrların hazırlanmasına lazımi diqqətin yetirilməməsi.
2. Proqramın ümumi xarakteristikası
2.1. Proqramın məqsədi
Proqramın
əsas məqsədi Azərbaycan Respublikasında yeni informasiya
texnologiyalarından istifadə etməklə təhsilin keyfiyyətini yüksəltməyə
xidmət edən, bütün pillə və səviyyələrdə vətəndaşlara təhsil almaqla
bərabər imkanları təmin edən, ölkə təhsil informasiya sisteminin dünya
təhsil sisteminə inteqrasiyasına imkan verən vahid təhsil informasiya
mühitini yaratmaq və əhalini informasiyalaşdırılmış cəmiyyətə
hazırlamaqdır.
Təhsil
sisteminin informasiyalaşdırılmasını təmin etmək məqsədilə aşağıdakı
istiqamətlərdə məqsədyönlü tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə
tutulur:
- təhsil sisteminin vahid informasiya məkanının qurulması;
-
kompüter texnikası əsasında qurulan yeni informasiya texnologiyalarının
mənimsənilməsinin və onun bütün imkanlarından istifadə olunmasının
təmin edilməsi;
- ölkənin təhsil sisteminin səmərəli idarə olunmasının təmin edilməsi;
- beynəlxalq informasiya şəbəkələri vasitəsi ilə dünya ölkələrinin təhsil müəssisələri ilə səmərəli əlaqələrin yaradılması.
2.2. Proqramın əsas vəzifələri
Proqramda
qarşıya qoyulmuş məqsədə çatmaq və vahid informasiya mühitindən
səmərəli istifadənin təmin edilməsi üçün aşağıdakı vəzifələrin kompleks
həlli zəruridir:
- ümumtəhsil məktəblərinin müasir tipli kompüter avadanlıqları ilə təchizatı;
-
ümumtəhsil məktəbləri müəllimlərinin, inzibati və texniki işçilərin
yeni informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından öz fəaliyyət
sahələrində istifadə etməsinin öyrədilməsi;
- təhsildə informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından istifadə üzrə normativ və metodiki bazanın inkişafı;
-
Tədris prosesində Azərbaycan dilində istifadə edilən müasir elektron
tədris materiallarının, elektron dərsliklərin, elektron kitabxanaların,
rəqəmli tədris resurslarının işlənilib hazırlanması, yayılması və
tətbiqi;
-
Azərbaycan Respublikası təhsil sisteminin informasiya infrastrukturunun
(elmi-metodik, elmi-tədqiqat, ixtisasartırmanın bütün səviyyələrdəki
resurs və informasiya sistemləri daxil olmaqla) yaradılması;
-
informasiya texnologiyaları əsasında müasir təhsilin metodologiyasının
işlənib hazırlanması, informasiyalaşdırma prosesinin elmi-metodiki
təminatı;
- şagirdlər üçün distant təhsil xidmətinin yaradılması;
- şagirdlər üçün təhsil portalının və saytlarının yaradılması;
-
Azərbaycan dilində olan tədris və elmi-metodiki nəşrlərdə informasiya
və kommunikasiya texnologiyaları sahəsi üzrə terminologiyanın
hazırlanması və elmi dövriyyəyə daxil edilməsi.